ỨNG DỤNG GIÁM SÁT DỮ LIỆU SỨC KHỎE TOÀN CẦU

Thu thập dữ liệu là nhiệm vụ chính của các nhóm nghiên cứu. Tuy nhiên, ở một số khu vực trên thế giới nơi có nguồn lực hạn chế và cơ sở hạ tầng kém, công tác thực địa có thể gặp những khó khăn, bị chậm tiến độ, và có thể giảm hiệu quả. Trong những tình huống này, rất khó để truyền tải dữ liệu đã thu thập một cách nhanh chóng và chính xác. Dữ liệu chính xác và kịp thời rất quan trọng để tìm ra bức tranh chân thực về những gì đang xảy ra ở cấp cơ sở, để hiểu rõ hơn về mặt khoa học, và quan trọng là để thông tin được cung cấp cho những người ra quyết định, những người sử dụng thông tin nhằm cải thiện sức khỏe và phúc lợi của cộng đồng.

Trong nghiên cứu sức khỏe toàn cầu, thông tin thường được thu thập bởi các nhóm nghiên cứu với bảng câu hỏi phỏng vấn trực tiếp. Khi trở lại phòng thí nghiệm hoặc văn phòng, thông tin được truyền đến cơ sở dữ liệu để chia sẻ và phân tích. Việc triển khai các hoạt động nghiên cứu như vậy trong dự án OHPH đang được thực hiện tại Bangladesh, Ấn Độ, Sri Lanka và Việt Nam. Đây là một thách thức lớn, đặc biệt đối với các nghiên cứu về sự di chuyển nhằm lập bản đồ chính xác các luồng dịch chuyển của gà (và các sản phẩm từ gà) từ trang trại đến bàn ăn và mối liên hệ giữa sự di chuyển này với sự lây lan dịch bệnh.

Thực hành tốt hơn và chính sách tốt hơn

Nghiên cứu về sự di chuyển của gà rất quan trọng để phát hiện chính xác nơi mà mầm bệnh, chẳng hạn như vi rút gây bệnh cúm gia cầm và vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm, có thể xuất hiện và lây truyền trong mạng lưới sản xuất và phân phối gà. Hiểu được khâu nào trong mạng lưới tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe cao sẽ gợi ý những nhà hoạch định chính sách và cộng đồng tập trung vào những khâu này để có các chính sách và thực hành tốt hơn.

Ví dụ, ở Bangladesh, chúng tôi đã thấy rằng tỷ lệ nhiễm vi rút cúm gia cầm thấp ở các trang trại nhưng lại cao hơn nhiều ở các chợ bán gia cầm sống. Đây là cơ sở khoa học quan trọng để thông báo cho người ra quyết sách về kiểm soát dịch bệnh.

Khi đại dịch COVID-19 xảy ra, thách thức khi thực hiện các nghiên cứu về sự di chuyển có chiều hướng gia tăng. Nó gây khó khăn cho việc đi lại và tìm hiểu các hình thức buôn bán và vận chuyển gà. Một ứng dụng cài đặt trong điện thoại để thương lái gia cầm tham gia nghiên cứu có thể sử dụng là một công cụ lý tưởng. Tuy nhiên, không thể tìm thấy một ứng dụng nào vừa phù hợp với nghiên cứu vừa có giá cả hợp lí.

Giải pháp: Nhà dịch tễ học thú y, nghiên cứu viên của dự án OHPH, Phó giáo sư Joerg Henning đã làm việc với một nhóm chuyên gia phần mềm ở Úc (Identic) để phát triển một ứng dụng riêng nhằm thu thập dữ liệu mà dự án yêu cầu.

Kết quả: Ứng dụng GIÁM SÁT (TRACKING App) của OHPH– một công cụ thu thập dữ liệu thiết thực- giúp nắm bắt sự di chuyển cũng như thu thập dữ liệu ở thực địa. Ứng dụng được chạy trên các thiết bị Android và dựa trên Bộ công cụ thu thập dữ liệu mở (ODK). Công nghệ định vị được kết hợp dữ liệu từ nhiều bộ cảm biến, bao gồm cả GPS, WiFi và Bluetooth của điện thoại di động, để xác định các vị trí địa lý một cách nhanh chóng và chính xác. Không cần tiếp nhận mạng điện thoại di động, miễn là tính năng ghi GPS trên điện thoại di động được bật.

Những thương lái gia cầm tham gia nghiên cứu của dự án hoặc các nghiên cứu viên đi cùng với họ có thể tải TRACKING App từ một trang web tùy chỉnh. Sau đó, TRACKING App sẽ trực quan hóa và ghi lại đường di chuyển của thương lái trên điện thoại thông qua giao diện Google Maps, bằng các nút ‘ghi’ , ‘tạm dừng’ và lưu lại sau khi kết thúc hành trình.

Tại mỗi địa điểm buôn bán gia cầm, một loạt câu hỏi được đặt ra để tìm hiểu các thông tin chi tiết về mua bán tại điểm đó, ví dụ như loại và số lượng gia cầm được bán hoặc mua. Tất cả thông tin được lưu trữ trên điện thoại và có thể được tải lên cơ sở dữ liệu ODK khi có truy cập internet. Người dùng được phép truy cập có thể tải dữ liệu từ mọi nơi trên thế giới.

Theo mục đích của dự án OHPH, TRACKING App đã được phát triển bằng năm ngôn ngữ – tiếng Anh, tiếng Bangla, tiếng Việt, tiếng Tamil và tiếng Gujarati (Ấn Độ). Các ngôn ngữ khác có thể dễ dàng được thêm vào ứng dụng.

Ứng dụng đã ghi lại chính xác dữ liệu khảo sát kết hợp với các vị trí trong quá trình di chuyển một cách nhanh nhất và dễ dàng hơn. Hiệu quả thu thập dữ liệu trong các tình huống khó khăn sẽ tiếp tục được đánh giá. Ngoài việc hỗ trợ các nghiên cứu viên của dự án ghi lại dữ liệu không gian theo những mốc thời gian cụ thể để đánh giá tác động của sự di chuyển gà đến sức khỏe con người và động vật, TRACKING App có thể dễ dàng được điều chỉnh để phù hợp cho các mục đích khác. Đây là một công cụ nghiên cứu có thể nhân rộng trong các bối cảnh khác nhau.

• Top image: Helal Uddin, một nhà nghiên cứu từ Bangladesh, theo dõi đường đi của một người buôn bán gia cầm/ Mokter Hossain Razu.

Thư điện tử joerg henning